Wellbutrin XR – Skład, Działanie, Skutki Uboczne

Czym jest Wellbutrin XR i jak działa?

Wellbutrin XR to lek przeciwdepresyjny stosowany u dorosłych, w postaci tabletek o zmodyfikowanym uwalnianiu przeznaczonych do przyjmowania raz na dobę. Zawiera bupropion, który zwiększa aktywność noradrenaliny i dopaminy w ośrodkowym układzie nerwowym poprzez hamowanie ich wychwytu zwrotnego; dzięki temu zmniejsza nasilenie objawów depresji, poprawia napęd i koncentrację oraz redukuje napięcie. Postać o przedłużonym uwalnianiu utrzymuje stabilne stężenia leku przez całą dobę, co ogranicza wahania działania i sprzyja wygodzie stosowania. Efekt kliniczny narasta stopniowo; pierwsze korzyści bywają zauważalne po około dwóch tygodniach, a pełna ocena skuteczności wymaga kilku tygodni regularnego przyjmowania.

Wskazania do stosowania

• Leczenie epizodów dużej depresji u dorosłych.

Skład i postać

• Substancja czynna: bupropion (chlorowodorek bupropionu).
• Postać i moce: tabletki o zmodyfikowanym uwalnianiu 150 mg i 300 mg do podawania raz na dobę.
• Wygląd: kremowobiałe do jasnożółtych, okrągłe tabletki z czarnym nadrukiem mocy na jednej stronie.
• Informacja praktyczna: otoczka może być widoczna w stolcu jako pusta „matryca” – nie oznacza to nieskuteczności terapii.

Dawkowanie i sposób stosowania

Dawkowanie ustala lekarz. Typowy schemat u dorosłych: 150 mg raz na dobę rano jako dawka początkowa; jeśli po około 4 tygodniach poprawa jest niewystarczająca, można zwiększyć do 300 mg raz na dobę. Pomiędzy dawkami należy zachować co najmniej 24-godzinną przerwę.

• Jak przyjmować: połykać w całości, nie dzielić, nie kruszyć, nie żuć (ryzyko szybkiego uwolnienia i działań niepożądanych, w tym drgawek). Z posiłkiem lub niezależnie; preferowana pora rano (ogranicza bezsenność).
• Okres leczenia: po uzyskaniu poprawy terapię kontynuuje się zwykle ≥6 miesięcy, aby zmniejszyć ryzyko nawrotu.
• Zmiana z postaci SR (dwa razy na dobę) na XR (raz na dobę): dążyć do podobnej całkowitej dawki dobowej – decyzja lekarza.

Szczególne grupy

• Zaburzenia nerek lub wątroby: zwykle zaleca się 150 mg raz na dobę i ścisłą obserwację (bupropion i aktywne metabolity mogą się kumulować).
• Wiek podeszły: brak jednoznacznych różnic w dawkowaniu, jednak wrażliwość może być większa – konieczny nadzór kliniczny.
• <18 lat: lek nie jest wskazany.

Nie odstawiaj leku nagle. Choć typowe zespoły odstawienne nie są częste, dawkę warto zmniejszać stopniowo po uzgodnieniu z lekarzem.

Przeciwwskazania

• Nadwrażliwość na bupropion lub którykolwiek składnik leku.
• Równoczesne stosowanie innych preparatów z bupropionem (ryzyko przedawkowania/drgawek).
• Padaczka lub napady drgawkowe w wywiadzie; guz OUN.
• Ciężka marskość wątroby.
• Bulimia lub jadłowstręt psychiczny obecnie lub w przeszłości.
• Jednoczesne leczenie inhibitorami MAO lub zbyt krótka przerwa po IMAO (≥14 dni dla nieodwracalnych, ≥24 h dla odwracalnych).
• Nagłe odstawienie alkoholu lub leków uspokajających (w tym benzodiazepin) w trakcie terapii bupropionem.

Ostrzeżenia i środki ostrożności

• Napady drgawkowe: ryzyko zależne od dawki (szacunkowo ok. 0,1% do 450 mg/dobę). Dodatkowe czynniki ryzyka: uraz głowy w wywiadzie, cukrzyca leczona insuliną lub doustnymi lekami, uzależnienie od alkoholu, oraz leki obniżające próg drgawkowy (patrz „Interakcje”). W razie napadu – przerwać leczenie.
• Ryzyko wystąpienia myśli samobójczych: szczególnie na początku leczenia i po zmianach dawki; ścisła obserwacja, zwłaszcza u osób <25 lat lub z takim wywiadem.
• Objawy neuropsychiatryczne i mania/hipomania: zgłaszano pobudzenie, niepokój, bezsenność, epizody psychotyczne; u osób z CHAD ryzyko przejścia w fazę maniakalną – w razie objawów rozważyć modyfikację/odstawienie.
• Ciśnienie tętnicze: możliwe zwiększenie ciśnienia, niekiedy znaczne (wymaga leczenia) – kontroluj wartości wyjściowe i w trakcie terapii; plastry nikotynowe dodatkowo nasilają ten efekt.
• Zespół Brugadów: bupropion może ujawniać predyspozycję – ostrożnie u pacjentów z rozpoznaniem lub rodzinnymi nagłymi zgonami sercowymi.
• Serotoninowy zespół toksyczny: ryzyko przy łączeniu z lekami serotoninergicznymi (SSRI/SNRI itp.) – patrz „Interakcje”; w razie objawów rozważyć zmniejszenie dawki lub odstawienie (w zależności od ciężkości).
• Nadwrażliwość: od wysypki i pokrzywki po reakcje ciężkie (obrzęk naczynioruchowy, anafilaksja, rumień wielopostaciowy, zespół Stevensa–Johnsona, ostra uogólniona osutka krostkowa, zaostrzenie tocznia) – przerwać leczenie i zastosować odpowiednie postępowanie.
• Interpretacja testów moczu: możliwe fałszywie dodatnie wyniki szybkich testów na pochodne amfetaminy – wymagają metod potwierdzających.

Poinformuj lekarza o chorobach współistniejących i wszystkich przyjmowanych lekach (również OTC i ziołowych). Wątpliwości dotyczące bezpieczeństwa zawsze konsultuj z lekarzem.

Interakcje z innymi lekami

Bupropion uczestniczy w licznych interakcjach farmakodynamicznych i farmakokinetycznych. Kluczowe grupy:

• Leki obniżające próg drgawkowy – zwiększają ryzyko drgawek: część przeciwdepresyjnych i przeciwpsychotycznych, tramadol, teofilina, steroidy ogólnoustrojowe, chinolony, sedujące przeciwhistaminowe, leki przeciwmalaryczne (np. mefloksyna, chlorochina), leki pobudzające i preparaty „na odchudzanie”.
• Leki serotoninergiczne (SSRI/SNRI, tryptany, lit, L-tryptofan, ziele dziurawca): ryzyko zespołu serotoninowego – konieczna czujność kliniczna.
• MAO – jednoczesne podawanie przeciwwskazane. Zachowaj odpowiednią przerwę czasową.
• Inhibicja CYP2D6 przez bupropion: może istotnie zwiększać stężenia leków metabolizowanych przez CYP2D6 (np. dezypramina, imipramina, rysperydon, tiorydazyna, metoprolol, przeciwarytmiczne klasy 1C). Tamoksyfen (lek wymagający aktywacji do endoksyfenu) może działać słabiej – unikać skojarzenia, jeśli to możliwe.
• Wpływ na SSRI „nie-2D6”: opisywano wzrost ekspozycji na citalopram mimo braku metabolizmu 2D6 – monitorować tolerancję.
• Digoksyna: możliwe zmniejszenie stężenia – rozważyć kontrolę objawów i ewentualną korektę dawki; po odstawieniu bupropionu stężenie digoksyny może wzrosnąć.
• Leki wpływające na CYP2B6 (szlak tworzenia hydroksybupropionu): inhibitory (np. tyklopidyna, klopidogrel, orfenadryna) mogą zwiększać stężenie bupropionu i zmniejszać metabolitu; induktory (np. karbamazepina, fenytoina, rytonawir, efawirenz) mogą zmniejszać ekspozycję i skuteczność – nigdy nie przekraczaj maksymalnej dawki.
• Lewodopa, amantadyna: możliwe częstsze działania niepożądane (nudności, objawy psychiczne) – ostrożnie.
• Alkohol: możliwa zmieniona tolerancja, reakcje neuropsychiatryczne – zaleca się unikanie lub ścisłe ograniczenie.
• Plastry nikotynowe: możliwy wzrost ciśnienia – monitoruj wartości.

Ciąża, karmienie piersią i płodność

• Ciąża: niektóre badania epidemiologiczne sugerowały zwiększenie ryzyka wybranych wad serca (np. część ubytków przegrody i zaburzeń odpływu z lewej komory) przy stosowaniu bupropionu w I trymestrze; inne badały nie potwierdziły tego jednoznacznie. Lek stosować tylko, gdy korzyści przeważają ryzyko.
• Karmienie piersią: bupropion i metabolity przenikają do mleka; decyzję (kontynuacja karmienia vs. leczenie) podejmuje się indywidualnie z lekarzem.
• Płodność: brak danych o niekorzystnym wpływie u ludzi.

Prowadzenie pojazdów i obsługa maszyn

Bupropion może wpływać na czujność i sprawność psychomotoryczną. Do czasu poznania indywidualnej reakcji organizmu unikaj prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn.

Przedawkowanie, pominięcie dawki, odstawianie

Przedawkowanie

Może prowadzić do drgawek, znacznego pobudzenia lub przeciwnie – zaburzeń świadomości, halucynacji, gorączki, wymiotów; możliwe zaburzenia rytmu serca i wahania ciśnienia. Pilnie skontaktuj się z lekarzem lub SOR – wymagane monitorowanie i leczenie objawowe.

Pominięcie dawki

Jeśli pominiesz dawkę, przyjmij następną o zwykłej porze. Nie stosuj dawki podwójnej. Przypominamy o co najmniej 24-godzinnym odstępie między dawkami.

Odstawianie

Choć typowy zespół odstawienny nie jest częsty, zaleca się stopniowe zmniejszanie dawki po konsultacji z lekarzem, zwłaszcza po dłuższym leczeniu.

Możliwe działania niepożądane

Bardzo często/często: bezsenność (szczególnie przyjmowanie późnym popołudniem), ból głowy, suchość w ustach, nudności/wymioty, lęk lub pobudzenie, zwiększenie ciśnienia tętniczego (czasem znaczne), zawroty głowy, potliwość, wysypka/świąd, dreszcze, drżenia, osłabienie, zmęczenie, ból brzucha, zaparcia, zaburzenia smaku, zmniejszenie apetytu i spadek masy ciała, szumy uszne, zaburzenia widzenia, uderzenia gorąca, ból w klatce piersiowej, gorączka.

Niezbyt częste/rzadkie (istotne klinicznie): napady drgawkowe (~1/1000), zaburzenia nastroju (nasilenie depresji), dezorientacja, zaburzenia koncentracji, tachykardia, niepożądane reakcje ze strony wątroby (wzrost enzymów, żółtaczka, zapalenie), ciężkie reakcje nadwrażliwości (obrzęk naczynioruchowy, anafilaksja), ciężkie reakcje skórne (rumień wielopostaciowy, zespół Stevensa–Johnsona, ostra uogólniona osutka krostkowa), zaostrzenie tocznia, zaburzenia oddawania moczu.

Inne ważne: serotoninowy zespół toksyczny przy jednoczesnych lekach serotoninergicznych (gorączka, pobudzenie, zlewne poty, drżenia/mioklonie, biegunka, wahania ciśnienia i tętna), Ryzyko wystąpienia myśli samobójczych – patrz „Ostrzeżenia”.

UWAGA: W przypadku wystąpienia wszelkich alarmujących objawów należy skonsultować się z lekarzem!

Przechowywanie

Przechowuj lek w miejscu niewidocznym i niedostępnym dla dzieci, w oryginalnym opakowaniu. Nie stosuj po upływie terminu ważności. Niewykorzystanych tabletek nie wyrzucaj do kanalizacji – zapytaj farmaceutę o bezpieczne metody utylizacji.

Jak uzyskać e-receptę na Wellbutrin XR w NetMedika.pl

Krok 1: Wejdź na NetMedika.pl
Na stronie głównej wybierz „E-recepta”, aby przejść do formularza rejestracji na konsultację. Następnie wpisz nazwę wnioskowanego leku.

Krok 2: Wypełnij krótki formularz medyczny
Udziel odpowiedzi na pytania dotyczące Twojego aktualnego stanu zdrowia, obciążeń chorobowych, przebytych chorób, zabiegów operacyjnych, przyjmowanych leków oraz ewentualnych alergii. Jeśli posiadasz aktualne wyniki badań, możesz je również podać w formularzu.

Krok 3: Opłać zamówienie
Po uzupełnieniu formularza przejdź do płatności online – dostępne są szybki przelew, BLIK i karta. Koszt e-konsultacji to około 49 zł.

Krok 4: Oczekuj kontaktu z lekarzem
Lekarz przeanalizuje formularz i skontaktuje się telefonicznie lub przez bezpieczny czat online w celu przeprowadzenia konsultacji.

Przypominamy, że to konsultacja lekarska jest przedmiotem usługi i lekarz może odmówić wystawienia recepty, jeżeli stwierdzi wszelkie przeciwwskazania

Najczęściej zadawane pytania

Podsumowanie

Wellbutrin XR (bupropion) to nowoczesny lek przeciwdepresyjny przyjmowany raz na dobę, który działa poprzez zwiększanie aktywności noradrenaliny i dopaminy. Wyróżnia się niewielkim ryzykiem sedacji oraz korzystnym wpływem na energię i koncentrację, ale wymaga czujności ze względu na ryzyko drgawek, możliwy wzrost ciśnienia i interakcje (w tym z lekami serotoninergicznymi i metabolizowanymi przez CYP2D6). O dawkowaniu, czasie trwania terapii i ewentualnych modyfikacjach decyduje lekarz; tabletki należy połykać w całości i przyjmować regularnie, najlepiej rano.

Materiał ma edukacyjno-informacyjny charakter i nie zastępuje porady lekarskiej. O wystawieniu e recepty decyduje lekarz po analizie wywiadu i przeciwwskazań – lekarz może odmówić, jeśli uzna, że lek nie jest dla Ciebie bezpieczny. W przypadku niektórych leków konieczne jest okazanie dokumentacji medycznej (np. wcześniejszych recept, wyników badań, karty informacyjnej) potwierdzającej wskazania lub dotychczasowe stosowanie – jej brak może skutkować odmową wystawienia recepty.