Konsultacje online nawet w 15 minut.

Metformax 500 – e-Recepta Online, Wskazania, Jak stosować

Zamów konsultację online z możliwością uzyskania e-recepty na lek Metformax 500.

e-Recepta na Metformax 500

Zamów konsultację online z możliwością uzyskania e-recepty na lek Metformax 500.
Zamów teraz za 49 zł

Metformax 500 – co to za lek i jak działa?

Substancją czynną Metformax 500 jest metformina, biguanid, który obniża glikemię na czczo i poposiłkową. Działa wielotorowo: hamuje wątrobową produkcję glukozy (glukoneogenezę i glikogenolizę), zwiększa wrażliwość tkanek na insulinę (ułatwia obwodowy wychwyt i zużycie glukozy) oraz zmniejsza wchłanianie glukozy w jelitach. Ponieważ metformina nie stymuluje wydzielania insuliny, w monoterapii nie powoduje hipoglikemii. Dodatkowo często obserwuje się stabilizację masy ciała lub jej niewielkie obniżenie oraz korzystny wpływ na profil lipidowy.

Skład, postać i opis

Każda tabletka zawiera 500 mg chlorowodorku metforminy. Postać: tabletki do stosowania doustnego. Wygląd i wielkości opakowań mogą się różnić w zależności od producenta i serii, najczęściej dostępne są blistry po 30, 60, 90 lub 120 tabletek. Substancje pomocnicze pełnią funkcję technologiczno-stabilizującą i nie wpływają na działanie przeciwcukrzycowe.

Wskazania do stosowania

  • Cukrzyca typu 2 u dorosłych – w monoterapii lub w skojarzeniu z innymi lekami doustnymi albo z insuliną, zwłaszcza u pacjentów z nadwagą, gdy dieta i aktywność fizyczna nie zapewniają kontroli glikemii.
  • Cukrzyca typu 2 u dzieci od 10. roku życia i u młodzieży – w monoterapii lub w terapii łączonej z insuliną (po potwierdzeniu rozpoznania i wykluczeniu cukrzycy typu 1).
  • Stan przedcukrzycowy – u dorosłych o podwyższonym ryzyku progresji do cukrzycy, jeśli pomimo modyfikacji stylu życia glikemia pozostaje nieprawidłowa.
  • Zespół policystycznych jajników (PCOS) – jako element leczenia zaburzeń metabolicznych i cykli miesiączkowych (zwykle poza wskazaniem refundacyjnym, zgodnie z decyzją lekarza).

Dawkowanie i tytracja

Dorośli (prawidłowa czynność nerek): dawka początkowa to zwykle 500 mg 2–3 razy na dobę, w czasie lub bezpośrednio po posiłku. Po 10–15 dniach ocenia się glikemię i stopniowo zwiększa dawkę, aby zminimalizować objawy żołądkowo-jelitowe i osiągnąć cele terapeutyczne. Maksymalna dawka dobowa wynosi 3000 mg podawana w 3 dawkach podzielonych.

Zmiana z innego doustnego leku przeciwcukrzycowego: poprzedni lek należy odstawić i rozpocząć metforminę według powyższego schematu. W terapii skojarzonej z insuliną dawkę metforminy dostosowuje się elastycznie, a dawkę insuliny modyfikuje na podstawie samokontroli glikemii.

Dzieci i młodzież

Od 10. roku życia: dawka początkowa 500 mg raz na dobę w czasie posiłku; następnie tytracja co 10–15 dni. Maksymalnie 2000 mg/dobę w 2–3 dawkach podzielonych. U dzieci 10–12 lat należy zachować szczególną ostrożność (mniejsze doświadczenie kliniczne) i bezwzględnie potwierdzić rozpoznanie cukrzycy typu 2.

Stan przedcukrzycowy i PCOS

  • Stan przedcukrzycowy: najczęściej 500 mg 2 ×/dobę z modyfikacją dawki według tolerancji i wyników glikemii.
  • PCOS: zwykle 500 mg 3 ×/dobę lub alternatywnie 850 mg 2 ×/dobę; schemat ustala lekarz indywidualnie (uwzględniając cele kliniczne i tolerancję).

Dostosowanie dawki w niewydolności nerek i u seniorów

Przed rozpoczęciem leczenia oznacza się eGFR (szacunkowy przesącz kłębuszkowy), a następnie kontroluje co najmniej raz w roku – częściej u osób starszych i przy ryzyku pogorszenia czynności nerek. Orientacyjne limity dobowej dawki metforminy:

  • GFR 60–89 ml/min – do 3000 mg/dobę (rozważ redukcję przy spadku GFR).
  • GFR 45–59 ml/min – do 2000 mg/dobę; dawka początkowa ≤ połowa maksimum; częstsze kontrole nerek.
  • GFR 30–44 ml/min – do 1000 mg/dobę.
  • GFR < 30 ml/minprzeciwwskazany (nie stosować).

U pacjentów w podeszłym wieku dawkowanie należy zawsze wiązać z aktualną funkcją nerek – pogorszenie GFR może wymagać redukcji dawki lub odstawienia leku.

Jak przyjmować – praktyczne zasady

  • Podawaj z posiłkiem lub tuż po nim – ogranicza to nudności i ból brzucha.
  • Nie krusz i nie żuj tabletek; połykaj w całości, popijając wodą.
  • Harmonogram: 1 ×/dobę – zwykle rano; 2 ×/dobę – rano i wieczorem; 3 ×/dobę – rano, w południe i wieczorem.
  • Pominięta dawka: nie podwajaj kolejnej; przyjmij następną o zwykłej porze.
  • Styl życia: metformina nie zastępuje diety i aktywności – to fundament leczenia cukrzycy typu 2 i stanu przedcukrzycowego.

Przeciwwskazania

  • Nadwrażliwość na metforminę lub jakikolwiek składnik pomocniczy.
  • Każda ostra kwasica metaboliczna (w tym kwasica mleczanowa lub cukrzycowa kwasica ketonowa) oraz stan przedśpiączkowy w cukrzycy.
  • Ciężka niewydolność nerek (GFR < 30 ml/min) lub ostre stany z ryzykiem jej pogorszenia (odwodnienie, ciężkie zakażenie, wstrząs).
  • Choroby prowadzące do niedotlenienia tkanek (np. ostra/niestabilna niewydolność serca, niewydolność oddechowa, świeży zawał, wstrząs).
  • Niewydolność wątroby.
  • Ostre zatrucie alkoholem lub alkoholizm.

Ostrzeżenia i środki ostrożności

Kwasica mleczanowa to bardzo rzadkie, ale ciężkie powikłanie terapii metforminą. Ryzyko rośnie m.in. przy ostrym pogorszeniu czynności nerek, chorobach serca lub płuc z niedotlenieniem, sepsie, odwodnieniu (biegunka, wymioty, gorączka, upał), niewydolności wątroby, nadmiernym spożyciu alkoholu oraz w przypadku długotrwałego głodzenia. Objawy alarmowe: nasilone nudności i wymioty, bóle brzucha z kurczami mięśni, nietypowe zmęczenie, senność, duszność, obniżenie temperatury ciała. W razie podejrzenia – natychmiast przerwij lek i wezwij pomoc medyczną.

  • Odwodnienie (biegunka, wymioty, gorączka, intensywny wysiłek w upale): rozważ czasowe odstawienie i kontakt z lekarzem.
  • Środki kontrastowe z jodem (TK/MR z kontrastem): przerwij metforminę przed lub w momencie podania; nie wznawiaj przez ≥48 h i dopiero po potwierdzeniu stabilnej funkcji nerek.
  • Duże zabiegi chirurgiczne (znieczulenie ogólne/podpajęczynówkowe/zewnątrzoponowe): odstaw przed zabiegiem; wznów po ≥48 h lub po powrocie żywienia doustnego i ocenie nerek.
  • Niewydolność serca: stosowanie możliwe w stabilnej, przewlekłej postaci (z kontrolą nerek i układu krążenia); przeciwwskazane w ostrej/niestabilnej.
  • Witamina B12: długotrwała terapia może obniżać jej stężenie (zależnie od dawki i czasu). Przy objawach niedoboru (parestezje, niedokrwistość, zapalenie języka) rozważ oznaczenie i suplementację.
  • Choroby mitochondrialne (np. MELAS, MIDD): metformina niezalecana z uwagi na ryzyko nasilenia kwasicy mleczanowej i powikłań neurologicznych.
  • Kontrole: prowadź regularny samomonitoring glikemii, wykonuj HbA1c zgodnie z zaleceniami oraz oceniaj czynność nerek.

Interakcje lekowe i alkohol

  • Środki kontrastowe z jodem – patrz wyżej (obowiązkowa przerwa i ocena nerek przed wznowieniem).
  • Leki upośledzające czynność nerek (np. NLPZ/COX-2, inhibitory ACE, ARB, diuretyki – zwłaszcza pętlowe): wymagają ścisłej kontroli funkcji nerek i ewentualnej modyfikacji dawki metforminy.
  • Leki o działaniu hiperglikemizującym (np. glikokortykosteroidy, niektóre sympatykomimetyki β2): mogą podnosić glikemię → często potrzebne częstsze pomiary i korekta dawek.
  • Nośniki kationów organicznych (OCT1/OCT2): metformina jest ich substratem; wybrane leki (np. werapamil, ryfampicyna, cymetydyna, dolutegrawir, ranolazyna, trimetoprim, wybrane leki onkologiczne) mogą zmieniać stężenie metforminy – decyzje o modyfikacji leczenia podejmuje lekarz.
  • Alkohol: unikaj nadmiernego spożycia – zwiększa ryzyko kwasicy mleczanowej (zwłaszcza przy głodzeniu/niedożywieniu i chorobach wątroby).

Działania niepożądane

Bardzo często na początku leczenia: dolegliwości żołądkowo-jelitowe (nudności, wymioty, biegunka, ból brzucha, utrata apetytu). Zwykle są przemijające i zmniejszają się, gdy lek przyjmowany jest z posiłkiem i dawka jest stopniowo zwiększana. Często występują zaburzenia smaku. Bardzo rzadko obserwowano zapalenie wątroby lub nieprawidłowe próby wątrobowe (ustępują po odstawieniu), reakcje skórne (rumień, świąd, pokrzywka) oraz kwasicę mleczanową (patrz Ostrzeżenia). Długotrwale możliwe jest obniżenie stężenia witaminy B12.

Natychmiast skontaktuj się z lekarzem, jeśli pojawią się objawy sugerujące kwasicę mleczanową, żółtaczkę, ciężkie/persistujące dolegliwości jelitowe mimo przyjmowania z posiłkiem lub inne niepokojące objawy.

Ciąża, laktacja i płodność

Ciąża: najważniejsze jest utrzymanie glikemii jak najbliżej normy, co ogranicza ryzyko powikłań u matki i płodu. Metformina przenika przez łożysko; decyzję o jej stosowaniu w ciąży lub w okresie planowania ciąży podejmuje lekarz (często preferowana jest insulina; metformina bywa rozważana, gdy korzyści przeważają nad ryzykiem).

Karmienie piersią: metformina przenika do mleka w małych ilościach; z uwagi na ograniczone dane stosowanie zwykle nie jest zalecane. O ewentualnej kontynuacji karmienia i leczenia decyduje lekarz po analizie korzyści i ryzyka.

Płodność: brak danych o niekorzystnym wpływie metforminy na płodność u ludzi; w PCOS lek może poprawiać regularność cykli i sprzyjać owulacji.

Prowadzenie pojazdów

monoterapii metformina nie wywołuje hipoglikemii i nie zaburza zdolności prowadzenia pojazdów ani obsługiwania maszyn. Zachowaj ostrożność w skojarzeniach z insuliną lub lekami hipoglikemizującymi (możliwa hipoglikemia).

Przechowywanie i opakowania

Przechowuj lek w miejscu niewidocznym i niedostępnym dla dzieci. Zazwyczaj brak szczególnych wymagań temperaturowych (sprawdź opakowanie). Nie stosuj po upływie terminu ważności (EXP, ostatni dzień wskazanego miesiąca). Niewykorzystane leki oddaj do apteki – nie wyrzucaj do kanalizacji ani zwykłych odpadów. Opakowania najczęściej zawierają 30/60/90/120 tabletek.

Jak uzyskać e-receptę na Metformax 500 na NetMedika.pl

Krok 1: Wejdź na NetMedika.pl i wybierz usługę „E-recepta”.
Na stronie głównej kliknij „E-recepta” – trafisz do formularza konsultacji online. Zaznacz, że potrzebujesz recepty na Metformax 500. Serwis działa 7 dni w tygodniu, a świadczenia realizują licencjonowani lekarze.

Krok 2: Wypełnij krótki formularz medyczny.
Podaj informacje o chorobach współistniejących (szczególnie nerki/wątroba/serce), przyjmowanych lekach (NLPZ, leki na nadciśnienie, sterydy, preparaty OTC i ziołowe), ewentualnych objawach oraz ostatnich wynikach badań (glukoza, HbA1c, eGFR) – to ułatwia ocenę bezpieczeństwa.

Krok 3: Opłać zamówienie.
Po uzupełnieniu wywiadu dokonaj płatności online (szybki przelew, BLIK, karta). Koszt e-konsultacji to około 49 zł.

Krok 4: Oczekuj kontaktu z lekarzem.
Zazwyczaj w krótkim czasie otrzymasz telefon lub wiadomość w czacie na stronie. Pamiętaj: przedmiotem usługi jest konsultacja – lekarz może odmówić wystawienia recepty, jeśli stwierdzi przeciwwskazania albo nie jest to kontynuacja leczenia.

Najczęściej zadawane pytania – Metformax 500

Czy Metformax 500 jest dostępny bez recepty?

Nie. To lek wydawany z przepisu lekarza. E-receptę możesz uzyskać po konsultacji online, jeśli nie ma przeciwwskazań.

Od jakiej dawki zacząć u dorosłych?

Najczęściej od 500 mg 2–3 razy na dobę w czasie posiłku. Po 10–15 dniach dawkę zwiększa się stopniowo, aby ograniczyć dolegliwości jelitowe i osiągnąć cele glikemiczne.

Czy Metformax 500 powoduje hipoglikemię?

W monoterapii – nie. Ryzyko niedocukrzenia dotyczy terapii łączonej z insuliną lub niektórymi doustnymi lekami hipoglikemizującymi.

Jak dawkować w stanie przedcukrzycowym i PCOS?

Stan przedcukrzycowy: zwykle 500 mg 2 ×/dobę. PCOS: najczęściej 500 mg 3 ×/dobę lub 850 mg 2 ×/dobę – schemat ustala lekarz.

Jak dawkować w niewydolności nerek?

W zależności od eGFR: 60–89 ml/min do 3000 mg/dobę; 45–59 ml/min do 2000 mg/dobę (mniejsza dawka początkowa, częstsze kontrole); 30–44 ml/min do 1000 mg/dobę; <30 ml/min – przeciwwskazany.

Czy mogę pić alkohol podczas terapii?

Unikaj nadmiernego spożycia alkoholu – zwiększa ryzyko kwasicy mleczanowej, zwłaszcza przy głodzeniu i chorobach wątroby.

Mam badanie z kontrastem jodowym – co zrobić z lekiem?

Metforminę należy odstawić przed lub w chwili podania kontrastu i nie wznawiać przez co najmniej 48 godzin; wznowienie dopiero po potwierdzeniu stabilnej funkcji nerek.

Jakie są najczęstsze skutki uboczne?

Nudności, biegunka, ból brzucha, utrata apetytu – zwykle na początku leczenia. Pomaga przyjmowanie z posiłkiem i powolna tytracja.

Czy lek obniża witaminę B12?

Długotrwałe stosowanie może obniżać stężenie B12; przy objawach niedoboru (parestezje, osłabienie, niedokrwistość) skontaktuj się z lekarzem.

Czy można stosować w ciąży lub w laktacji?

W ciąży często preferuje się insulinę; metforminę rozważa się indywidualnie. W laktacji – zwykle niezalecana; decyzję podejmuje lekarz.

Czy Metformax 500 pomaga w PCOS?

Tak – metformina bywa stosowana w PCOS w celu poprawy gospodarki węglowodanowej i regularności cykli (schemat ustala lekarz).

Czy mogę łączyć Metformax 500 z insuliną?

Tak. Metformina i insulina często są łączone – dawkę insuliny dostosowuje się do wyników glikemii.

Podsumowanie

Metformax 500 pozostaje filarem terapii cukrzycy typu 2: jest skuteczny, dobrze poznany, nie wywołuje hipoglikemii w monoterapii i sprzyja stabilizacji masy ciała. Kluczem do bezpiecznego stosowania jest prawidłowa tytracja dawki, regularna kontrola nerek, świadomość ryzyka kwasicy mleczanowej, a także uwaga na interakcje (zwłaszcza środki kontrastowe z jodem oraz leki nefrotoksyczne).

Zamów konsultację online z możliwością uzyskania e-recepty na lek Metformax 500.

e-Recepta na Metformax 500

Zamów konsultację online z możliwością uzyskania e-recepty na lek Metformax 500.
Zamów teraz za 49 zł

Materiał ma edukacyjno-informacyjny charakter i nie zastępuje porady lekarskiej. O wystawieniu e-recepty decyduje lekarz po analizie wywiadu i przeciwwskazań – lekarz może odmówić, jeśli uzna, że lek nie jest dla Ciebie bezpieczny. W przypadku niektórych leków konieczne jest okazanie dokumentacji medycznej (np. wcześniejszych recept, wyników badań, karty informacyjnej) potwierdzającej wskazania lub dotychczasowe stosowanie – jej brak może skutkować odmową wystawienia recepty.

Bibliografia
  • Charakterystyka produktu leczniczego: https://rejestry.ezdrowie.gov.pl/medicinal-products/4300/characteristic
  • Ulotka dla Pacjenta: https://rejestry.ezdrowie.gov.pl/medicinal-products/4300/leaflet
NetMedika - Telemedycyna online, Konsultacje lekarskie

Certyfikowany podmiot leczniczy wpisany do rejestru nr 000000283053 zgodnie z Ustawą o działalności leczniczej z 15 kwietnia 2011 r.