Prospan 26 mg

Wprowadzenie

Prospan to preparat roślinny zawierający suchy wyciąg z liści bluszczu, przeznaczony do stosowania jako środek wykrztuśny w kaszlu produktywnym (tzw. mokrym kaszlu). Jego działanie polega na wspieraniu usuwania śluzu z dróg oddechowych, co ułatwia odkrztuszanie i przynosi ulgę w objawach związanych z gromadzeniem się flegmy. Niniejszy artykuł opisuje skład, wskazania, przeciwwskazania, dawkowanie, możliwe działania niepożądane oraz praktyczne wskazówki dotyczące stosowania produktu w codziennej opiece nad pacjentem.

Co to jest i jak działa

Aktywnym składnikiem są wyciągi z liści Hedera helix (bluszczu), standaryzowane do postaci suchego wyciągu. Substancje zawarte w wyciągu wykazują właściwości wykrztuśne i mukolityczne, wspomagając rozrzedzanie i przemieszczanie się wydzieliny zalegającej w drogach oddechowych. W efekcie ułatwia to odkrztuszanie i zmniejsza uczucie zatkanego gardła oraz dyskomfort towarzyszący mokremu kaszlowi.

Wskazania

Preparat stosowany jest jako środek wspomagający przy kaszlu produktywnym, gdy konieczne jest ułatwienie usuwania śluzu z oskrzeli i tchawicy.

Przeciwwskazania

Nie należy stosować preparatu u osób uczulonych na substancję czynną lub na inne rośliny z rodziny Araliaceae (araliowate) oraz na którykolwiek ze składników pomocniczych. Produkt nie jest przeznaczony do stosowania u dzieci poniżej 6. roku życia. Osoby z rzadkimi dziedzicznymi zaburzeniami tolerancji cukrów (np. wrodzona nietolerancja fruktozy) powinny unikać tego preparatu ze względu na zawartość sorbitolu i maltitolu.

Ostrzeżenia i środki ostrożności

Przed zastosowaniem warto skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą, szczególnie jeśli objawy utrzymują się lub nasilają. Należy przerwać stosowanie i zgłosić się do lekarza w przypadku wystąpienia pierwszych objawów nadwrażliwości, takich jak pokrzywka, wysypka, duszności, obrzęk czy intensywne świąd skóry. W razie pojawienia się duszności, gorączki, ropnego lub krwawego odkrztuszania lub braku poprawy po 7 dniach stosowania preparatu należy bezzwłocznie skontaktować się z lekarzem.

Zaleca się ostrożność u osób z chorobami żołądka, w tym zapaleniem błony śluzowej żołądka oraz wrzodami. Preparat zawiera maltitol i sorbitol; pacjenci z nietolerancją niektórych cukrów powinni skonsultować się z lekarzem przed zastosowaniem. Preparat należy przyjmować po posiłkach i nie przyjmować w pozycji leżącej.

Interakcje z innymi lekami

Nie przeprowadzono badań interakcji z innymi lekami; dotychczas nie zgłoszono istotnych interakcji. Jednoczesne stosowanie leków przeciwkaszlowych (np. kodeiny lub dekstrometorfanu) nie jest zalecane bez konsultacji z lekarzem, ponieważ środki przeciwkaszlowe mogą ograniczać naturalne oczyszczanie dróg oddechowych i zmniejszać korzyści wynikające ze stosowania preparatu wykrztuśnego.

Ciąża i karmienie piersią

Dostępne dane dotyczące stosowania wyciągów z liści bluszczu w ciąży i podczas karmienia piersią są niewystarczające. Z tego powodu stosowanie produktu w okresie ciąży i laktacji nie jest zalecane bez konsultacji z lekarzem. Kobiety planujące ciążę lub podejrzewające ciążę powinny omówić stosowanie preparatu ze specjalistą.

Sposób stosowania i dawkowanie

Preparat przeznaczony jest do ssania. Pastylki pozostawia się w ustach do rozpuszczenia i należy je przyjmować po posiłkach, nie przyjmując w pozycji leżącej.

Zalecane dawkowanie (chyba że lekarz zaleci inaczej):

Dorośli i młodzież powyżej 12 lat: 1 pastylka do ssania 4 razy na dobę (odpowiada to 104 mg suchego wyciągu z liści bluszczu na dobę). Maksymalna dopuszczalna dobowa ilość to 4 pastylki.

Dzieci w wieku 6–12 lat: 1 pastylka do ssania 2 razy na dobę (odpowiada to 52 mg suchego wyciągu). Maksymalna dawka dobowa dla tej grupy wynosi 70 mg.

Czas leczenia zależy od rodzaju i nasilenia objawów, zwykle leczenie trwa około tygodnia. Jeśli po 7 dniach nie nastąpi poprawa lub objawy się nasilą, należy skontaktować się z lekarzem.

Przedawkowanie

Nie należy przekraczać zalecanej dawki. Przyjęcie znacznie większej dawki niż zalecana (ponad trzykrotność dawki dobowej) może spowodować dolegliwości ze strony przewodu pokarmowego, takie jak nudności, wymioty lub biegunka. W przypadku wystąpienia objawów zatrucia należy zgłosić się do lekarza.

Pominięcie dawki

W razie pominięcia dawki nie należy przyjmować dawki podwójnej w celu uzupełnienia — kontynuować stosowanie zgodnie z zaleceniami lekarza lub instrukcjami w ulotce.

Możliwe działania niepożądane

Jak każdy lek, preparat może powodować działania niepożądane, chociaż nie u każdego one wystąpią. Do działań niepożądanych zaliczają się reakcje alergiczne (bardzo rzadko), takie jak pokrzywka, wysypka, zaczerwienienie skóry, obrzęk oraz duszności. Niezbyt często mogą wystąpić dolegliwości ze strony przewodu pokarmowego, m.in. nudności, wymioty czy biegunka.

W przypadku wystąpienia objawów nadwrażliwości należy przerwać stosowanie i jak najszybciej skontaktować się z lekarzem. Nawet działania niepożądane niewymienione w ulotce należy zgłaszać lekarzowi lub farmaceucie, co przyczynia się do lepszego monitorowania bezpieczeństwa stosowania preparatu.

Przechowywanie

Preparat należy przechowywać w miejscu niewidocznym i niedostępnym dla dzieci, w oryginalnym opakowaniu chroniącym przed wilgocią. Nie przechowywać w temperaturze powyżej 25°C. Nie stosować po upływie terminu ważności zamieszczonego na opakowaniu.

Skład i postać

Jedna miękka pastylka zawiera 26 mg suchego wyciągu z liści bluszczu (Hedera helix L., folium) uzyskanego w stosunku 5–7,5:1; rozpuszczalnik ekstrakcyjny: etanol 30% (m/m). Składniki pomocnicze obejmują m.in. gumę akacjową, sorbitol i maltitol ciekły, kwas cytrynowy, substancje słodzące i aromaty. Pastylki mają określoną zawartość sorbitolu i maltitolu, co należy uwzględnić u pacjentów z nietolerancją niektórych cukrów.

Praktyczne wskazówki dla pacjenta

1) Przyjmuj pastylki po posiłku i nie kładź się bezpośrednio po ich zażyciu. 2) Nie stosuj leku u dzieci poniżej 6 lat. 3) Jeśli po tygodniu stosowania nie ma poprawy lub wystąpią objawy alarmowe (duszność, gorączka, ropne lub krwawe odkrztuszanie), skontaktuj się z lekarzem. 4) W razie wątpliwości dotyczących innych przyjmowanych leków porozmawiaj z farmaceutą lub lekarzem — wprawdzie nie zgłoszono istotnych interakcji, ale ostrożność jest wskazana przy łączeniu produktów działających na kaszel.

Co robić w razie reakcji alergicznej

W razie wystąpienia objawów alergii (np. pokrzywka, silna wysypka, obrzęk twarzy, trudności w oddychaniu) należy natychmiast zaprzestać stosowania leku i niezwłocznie skontaktować się z lekarzem lub udać się na pogotowie. Po ustąpieniu objawów warto skonsultować się z lekarzem w celu wyboru alternatywnego sposobu leczenia kaszlu.

Wskazania dotyczące stylu życia podczas leczenia

W okresie leczenia warto zadbać o odpowiednie nawodnienie, wilgotność powietrza oraz unikać dymu tytoniowego, który może nasilać podrażnienie dróg oddechowych. Odpoczynek i zdrowa dieta wspierają proces zdrowienia. Jeśli pacjent przyjmuje jednocześnie leki przeciwkaszlowe, należy omówić to z lekarzem, ponieważ hamowanie odruchu kaszlowego może utrudniać oczyszczanie dróg oddechowych.

Informacje praktyczne o opakowaniu

Preparat dostępny jest w postaci miękkich pastylek do ssania pakowanych w blistry. Przed użyciem sprawdź termin ważności i zachowaj opakowanie, aby mieć dostęp do informacji o składzie i dawkowaniu.

FAQ: Najczęściej zadawane pytania

Czy mogę stosować preparat u dziecka?

Preparat nie jest przeznaczony do stosowania u dzieci poniżej 6. roku życia. Dzieci w wieku 6–12 lat mogą stosować 1 pastylkę 2 razy na dobę, a młodzież powyżej 12 lat stosuje dawkowanie dorosłych (1 pastylka 4 razy na dobę). W razie wątpliwości skonsultuj się z pediatrą.

Jak szybko powinien pojawić się efekt?

Wiele osób odczuwa ulgę w odkrztuszaniu w ciągu kilku dni od rozpoczęcia stosowania, jednak jeżeli po 7 dniach nie zauważysz poprawy lub objawy się nasilą, powinieneś skontaktować się z lekarzem.

Czy preparat można łączyć z lekami przeciwkaszlowymi?

Stosowanie leków przeciwkaszlowych (np. kodeiny, dekstrometorfanu) razem z preparatem wykrztuśnym nie jest zalecane bez konsultacji z lekarzem, ponieważ środki hamujące kaszel mogą ograniczać naturalne oczyszczanie dróg oddechowych.

Czy preparat można stosować w ciąży?

Z uwagi na brak wystarczających badań w ciąży i okresie karmienia piersią, stosowanie preparatu w tych okresach nie jest zalecane bez konsultacji z lekarzem. Kobiety planujące ciążę lub podejrzewające ciążę powinny porozmawiać z lekarzem przed zastosowaniem.

Jak przechowywać pastylki i czy jest ryzyko zatrucia?

Przechowywać w oryginalnym opakowaniu, chronić przed wilgocią i nie przekraczać temperatury 25°C. Nie należy przekraczać zalecanej dawki; przy przyjęciu znacznie większej ilości mogą wystąpić objawy ze strony przewodu pokarmowego (nudności, wymioty, biegunka). W przypadku zatrucia należy zgłosić się po pomoc medyczną.

Co robić, jeśli wystąpi wysypka lub inna reakcja skórna?

W przypadku pojawienia się wysypki, pokrzywki, obrzęku lub innych objawów nadwrażliwości należy natychmiast przerwać stosowanie leku i skontaktować się z lekarzem. Objawy te mogą świadczyć o reakcji alergicznej wymagającej oceny medycznej.