Propranolol WZF

Opis preparatu

Propranolol WZF to lek należący do grupy beta-adrenolityków (beta-blokerów) stosowany w różnych schorzeniach układu sercowo‑naczyniowego oraz w wybranych wskazaniach pozasercowych. Substancją czynną jest propranololu chlorowodorek, dostępny w tabletkach o dawkach 10 mg i 40 mg. Preparat zmniejsza wpływ układu współczulnego na serce i naczynia, co przekłada się na obniżenie częstości akcji serca, zmniejszenie zapotrzebowania mięśnia sercowego na tlen oraz stabilizację rytmu serca.

Wskazania

Propranolol WZF stosuje się w nadciśnieniu tętniczym, dławicy piersiowej (oprócz postaci naczynioskurczowej), zapobiegawczo po zawale serca i w celu zmniejszenia ryzyka nawrotu zawału, w zaburzeniach rytmu (nadkomorowych i komorowych), w profilaktyce migreny, w leczeniu drżenia samoistnego, w zmniejszaniu objawów lęku sytuacyjnego i uogólnionego, w zapobieganiu krwawieniom z żylaków przełyku u chorych z nadciśnieniem wrotnym, a także jako leczenie wspomagające w nadczynności tarczycy oraz w kardiomiopatii przerostowej i w postępowaniu okołooperacyjnym przy guzie chromochłonnym (w połączeniu z α-adrenolitykiem).

Jak działa i jakie przynosi korzyści

Mechanizm działania propranololu opiera się na blokowaniu receptorów beta-adrenergicznych, co hamuje wpływ katecholamin na serce i naczynia. Efekty kliniczne obejmują obniżenie ciśnienia tętniczego, zmniejszenie częstości akcji serca, redukcję zaburzeń rytmu i spadek zapotrzebowania tlenowego mięśnia sercowego, co ma znaczenie w leczeniu dławicy i w profilaktyce powikłań po zawale. W profilaktyce migreny lek zmniejsza częstość i nasilenie napadów poprzez mechanizmy nie do końca poznane, prawdopodobnie związane z modulacją układu naczyniowego i neuroprzekaźników.

Przeciwwskazania

Nie należy stosować propranololu u pacjentów z astmą oskrzelową lub skłonnością do skurczu oskrzeli, u osób z bradykardią, wstrząsem kardiogennym, niekontrolowaną niewydolnością serca, znacznym niedociśnieniem, kwasicą metaboliczną, po długotrwałym głodzeniu, przy ciężkich zaburzeniach krążenia obwodowego, przy bloku przedsionkowo-komorowym II lub III stopnia, przy zespole chorego węzła zatokowego oraz u chorych z nieleczonym guzem chromochłonnym. Nie stosuje się leku u osób uczulonych na substancję czynną lub pozostałe składniki tabletki.

Środki ostrożności

Przed rozpoczęciem terapii należy skonsultować się z lekarzem, szczególnie gdy występują: niewydolność serca, blok serca I stopnia, choroby naczyń obwodowych, cukrzyca (lek może maskować objawy hipoglikemii, np. tachykardię), nadczynność tarczycy (maskowanie objawów), zaburzenia czynności wątroby lub nerek oraz u osób w podeszłym wieku. Należy poinformować lekarza o wszystkich przyjmowanych lekach, ponieważ propranolol wchodzi w istotne interakcje z wieloma substancjami, co może wymagać modyfikacji terapii lub monitorowania.

Interakcje z innymi lekami

Propranolol może nasilać lub być nasilany przez inne leki: przeciwwskazane jest łączenie z niektórymi antagonistami kanału wapniowego (np. werapamil, diltiazem) ze względu na ryzyko znaczącego spadku ciśnienia i bradykardii. Interakcje występują również z lekami przeciwarytmicznymi (dizopiramid, chinidyna, propafenon), digoksyną, lidokainą, adrenaliną, niesteroidowymi lekami przeciwzapalnymi (np. ibuprofen, indometacyna), lekami przeciwmigrenowymi z grupy ergotamin, niektórymi lekami psychiatrycznymi (chloropromazyna, tiorydazyna), cymetydyną, ryfampicyną, teofiliną, warfaryną oraz hydralazyną. Szczególną ostrożność wymaga łączenie z klonidyną — nagłe odstawienie jednego z tych leków powinno być skonsultowane z lekarzem.

Dawkowanie i sposób podawania

Lek podaje się doustnie, w dawkach ustalonych indywidualnie przez lekarza. U dorosłych w leczeniu nadciśnienia początkowo stosuje się 80 mg dwa razy na dobę, z możliwością stopniowego zwiększenia do 160–320 mg/dobę. W profilaktyce migreny oraz leczeniu drżenia zwykle stosuje się 40 mg dwa lub trzy razy na dobę z docelowymi dawkami 80–160 mg/dobę; w dławicy dawki zwykle mieszczą się w zakresie 120–240 mg/dobę. W ostrym redukowaniu lęku sytuacyjnego sugerowana jest jednorazowa dawka 40 mg, zaś w leczeniu przewlekłym lęku 40 mg dwa razy na dobę, z możliwością zwiększenia do 40 mg trzy razy na dobę. W zaburzeniach rytmu i innych wskazaniach dawki wynoszą zwykle 10–40 mg trzy razy na dobę; w zapobieganiu powikłaniom po zawale rozpoczyna się leczenie w dniach 5–21 po zawale, z dawką początkową 40 mg cztery razy na dobę przez 2–3 dni, po czym dawkę można skonsolidować do 80 mg dwa razy na dobę. Dzieci i osoby starsze wymagają dostosowania dawki przez lekarza. Nie należy nagle przerywać terapii — odstawianie powinno być stopniowe, zwykle przez 7–14 dni.

Przedawkowanie

Objawy przedawkowania mogą obejmować ciężką bradykardię, znaczne obniżenie ciśnienia, ostra niewydolność serca oraz skurcz oskrzeli. W razie wystąpienia objawów przedawkowania należy natychmiast zgłosić się do lekarza lub do najbliższego szpitala; leczenie jest objawowe i wspomagające.

Ciąża i karmienie piersią

Stosowanie propranololu w ciąży jest możliwe tylko wtedy, gdy lekarz oceni, że korzyść dla matki przewyższa ryzyko dla płodu. Beta-blokery mogą zwiększać ryzyko powikłań u płodu, w tym zahamowania wzrostu płodu, zaburzeń glikemii i bradykardii u noworodka. Propranolol przenika do mleka kobiecego — karmienie piersią w trakcie leczenia nie jest zalecane bez konsultacji lekarskiej.

Możliwe działania niepożądane

Do najczęściej obserwowanych działań niepożądanych należą zaburzenia snu (w tym koszmary), uczucie zmęczenia oraz zwolnienie czynności serca. Rzadziej występują zaburzenia żołądkowo‑jelitowe (biegunka, nudności), zawroty głowy, objawy ze strony skóry (wysypka), zaburzenia krwi (np. zmniejszenie liczby płytek) oraz zaostrzenie niewydolności serca lub bloku serca. U pacjentów z predyspozycjami mogą wystąpić skurcze oskrzeli, reakcje alergiczne lub nasilenie objawów chorób obwodowych. Propranolol może wpływać na stężenie glukozy we krwi i maskować objawy hipoglikemii, dlatego osoby z cukrzycą wymagają szczególnej ostrożności.

Przechowywanie

Tabletki należy przechowywać w temperaturze poniżej 25°C, w oryginalnym opakowaniu, w miejscu niedostępnym dla dzieci. Nie stosować po upływie terminu ważności umieszczonego na opakowaniu.

Praktyczne wskazówki dla pacjenta

Przed rozpoczęciem leczenia przekazać lekarzowi listę przyjmowanych leków i istniejących schorzeń. Nie przerywać nagle terapii bez konsultacji — gwałtowne odstawienie może wywołać nasilenie objawów choroby podstawowej, w tym ryzyko nasilenia dusznicy piersiowej lub nawet zawału. Jeśli pojawią się zawroty głowy lub senność, nie prowadzić pojazdów i nie obsługiwać maszyn do czasu ustąpienia objawów. W razie planowanego zabiegu chirurgicznego poinformować anestezjologa o stosowaniu propranololu.

Recepta online na Propranolol WZF

Propranolol WZF jest lekiem dostępnym na receptę. Po konsultacji z lekarzem może zostać wystawiona e‑recepta na Propranolol WZF i zrealizowana w aptece. Decyzję o rozpoczęciu lub modyfikacji terapii zawsze podejmuje lekarz na podstawie oceny stanu klinicznego.

FAQ

Jak szybko działa Propranolol WZF?

Efekt w postaci zmniejszenia częstości akcji serca i obniżenia ciśnienia może wystąpić już po kilku godzinach od przyjęcia pojedynczej dawki, natomiast pełne działanie terapeutyczne przy przewlekłym stosowaniu ocenia się po kilku tygodniach zależnie od wskazania.

Czy można pić alkohol podczas stosowania propranololu?

Alkohol może osłabiać skuteczność leku i nasilać działania niepożądane, takie jak zawroty głowy czy senność; zalecane jest ograniczenie spożycia alkoholu i omówienie tego z lekarzem.

Co zrobić, jeśli zapomnę dawki?

Przyjąć zapomnianą dawkę jak najszybciej, chyba że zbliża się pora następnej dawki — wtedy pominąć dawkę i kontynuować według dotychczasowego schematu. Nie należy stosować dawki podwójnej w celu uzupełnienia pominiętej.

Czy propranolol wpływa na wyniki badań laboratoryjnych?

Tak — propranolol może wpływać na oznaczenia niektórych parametrów, m.in. bilirubiny oraz amin katecholowych; w razie wątpliwości laboratoryjnych poinformuj lekarza o przyjmowanym leku.

Jakie są objawy poważnych działań niepożądanych wymagających natychmiastowej pomocy?

Poważne objawy to ciężka duszność, nasilona bradykardia, omdlenia, nagły i silny spadek ciśnienia, objawy ostrej niewydolności serca — w takich przypadkach należy niezwłocznie zwrócić się do lekarza lub udać się do szpitala.

Czy propranolol można stosować u dzieci?

W niektórych wskazaniach, na przykład przy arytmii, propranolol może być stosowany u dzieci, jednak dawkowanie dobiera lekarz indywidualnie w zależności od wieku i masy ciała dziecka.