Proktosedon (5 mg + 5 mg + 10 mg + 10 mg)

Co to jest Proktosedon?

Proktosedon to lek w postaci czopków doodbytniczych o złożonym składzie miejscowym: zawiera octan hydrokortyzonu, chlorowodorek cynchokainy, siarczan neomycyny oraz eskulinę. Kombinacja ta łączy właściwości przeciwzapalne kortykosteroidu, miejscowe znieczulenie, działanie przeciwbakteryjne oraz właściwości wspomagające zmniejszenie krwawień i obrzęku. Preparat jest przeznaczony do krótkotrwałego stosowania miejscowego w schorzeniach odbytu, gdzie występują stan zapalny, ból, świąd lub krwawienie.

Mechanizm działania

Octan hydrokortyzonu to kortykosteroid o działaniu przeciwzapalnym, zmniejszający miejscowe odczyny zapalne, obrzęk i świąd. Chlorowodorek cynchokainy jest środkiem miejscowo znieczulającym, który szybko łagodzi ból i pieczenie. Siarczan neomycyny działa jako antybiotyk o szerokim spektrum wobec bakterii wrażliwych, zapobiegając nadkażeniom i leczący zakażenia miejscowe wywołane przez wrażliwe drobnoustroje. Eskulina wykazuje właściwości zmniejszające krwawienie z drobnych naczyń i redukuje obrzęk tkanek.

Wskazania

Czopki Proktosedon są stosowane w leczeniu hemoroidów zewnętrznych i wewnętrznych, ostrych i przewlekłych stanów zapalnych odbytu, szczeliny odbytu oraz świądu odbytu. Mogą być także stosowane w okresie przed- i pooperacyjnym w obrębie odbytu, jeśli lekarz uzna to za wskazane.

Przeciwwskazania

Proktosedon nie powinien być stosowany u pacjentów z nadwrażliwością na którąkolwiek substancję czynną lub na którąkolwiek substancję pomocniczą preparatu. Lek jest przeciwwskazany u osób z cukrzycą, gruźlicą, jaskrą, osteoporozą, ostrą psychozą, zakażeniami grzybiczymi lub wirusowymi oraz u chorych z zakrzepicą żylną. Nie stosuje się go u dzieci poniżej 12. roku życia.

Środki ostrożności przed zastosowaniem

Przed rozpoczęciem terapii warto skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą, zwłaszcza gdy występują objawy zakażenia, alergii lub inne schorzenia ogólnoustrojowe. W przypadku toczącego się zakażenia konieczne jest prowadzenie odpowiedniego leczenia przyczynowego. Preparatu nie powinno się stosować w czasie szczepień lub immunizacji. Jeśli podczas stosowania wystąpią objawy podrażnienia, nasilenie dolegliwości, krwawienie z odbytu lub zaburzenia widzenia, należy niezwłocznie przerwać stosowanie i skontaktować się z lekarzem.

Interakcje z innymi lekami

Należy poinformować lekarza o wszystkich aktualnie przyjmowanych lekach. Szczególną ostrożność wymaga jednoczesne stosowanie niesteroidowych leków przeciwzapalnych lub kwasu acetylosalicylowego ze względu na ryzyko zwiększenia skłonności do krwawień przewodu pokarmowego. Leki indukujące enzymy wątrobowe, takie jak fenytoina, mogą zmniejszać efektywność kortykosteroidów. Stosowanie kortykosteroidów w okresie szczepień jest niewskazane z powodu ryzyka osłabienia odpowiedzi immunologicznej. Niektóre leki, w tym pewne leki stosowane w terapii HIV (np. rytonawir, kobicystat), mogą wpływać na działanie stosowanego miejscowo preparatu i wymagać monitorowania przez lekarza.

Ciąża i karmienie piersią

Badania na zwierzętach wskazują na możliwe działania teratogenne i embriotoksyczne hydrokortyzonu. Stosowanie tego preparatu w ciąży może być rozważone jedynie w sytuacji absolutnej konieczności po dokładnej ocenie korzyści i ryzyka przez lekarza. Ze względu na możliwość wpływu hydrokortyzonu na rozwój i wzrost dziecka, stosowanie w okresie karmienia piersią nie jest zalecane.

Sposób stosowania i dawkowanie

Zalecane dawkowanie u dorosłych to zwykle jeden czopek rano, jeden wieczorem oraz dodatkowo po każdym wypróżnieniu. Leczenie zwykle prowadzi się przez 3–6 dni, do ustąpienia objawów zapalenia. Czopka należy wyjąć z opakowania i delikatnie wprowadzić do odbytu zaostrzonym końcem. Nie należy stosować preparatu dłużej niż zalecono bez kontroli lekarza ze względu na ryzyko ogólnoustrojowych działań kortykosteroidów podczas długotrwałego stosowania.

Co robić w przypadku przedawkowania

Nie odnotowano przypadków typowego zatrucia po zastosowaniu miejscowym. W razie przypadkowego połknięcia postępowanie obejmuje płukanie żołądka i konsultację z lekarzem lub farmaceutą. W przypadku użycia większych niż zalecane dawek miejscowych należy skontaktować się z lekarzem, który oceni konieczność monitorowania objawów związanych z nadmiernym podaniem kortykosteroidu lub antybiotyku.

Możliwe działania niepożądane

Jak każdy lek, Proktosedon może powodować działania niepożądane, chociaż nie u każdego one wystąpią. Do działań niepożądanych należą: miejscowe pieczenie, szczególnie gdy naskórek jest znacznie uszkodzony. Podczas długotrwałego stosowania istnieje ryzyko wystąpienia objawów wynikających z ogólnoustrojowego działania hydrokortyzonu, takich jak supresja osi podwzgórze–przysadka–nadnercza. Opisano także zaburzenia widzenia jako działanie o nieznanej częstotliwości. W razie wystąpienia niepokojących objawów należy przerwać stosowanie i zgłosić się do specjalisty.

Przechowywanie

Preparat należy przechowywać w miejscu niewidocznym i niedostępnym dla dzieci, w temperaturze poniżej 30°C. Nie stosować po upływie terminu ważności podanego na opakowaniu.

Informacje dodatkowe

Czopki są dostępne w opakowaniu zawierającym 12 sztuk (w 2 blistrach po 6). Substancjami czynnymi są: octan hydrokortyzonu, chlorowodorek cynchokainy, siarczan neomycyny oraz eskulina; substancją pomocniczą jest tłuszcz twardy (Witepsol). W razie wątpliwości dotyczących stosowania leku należy skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą.

Recepta online na Proktosedon

Proktosedon jest lekiem dostępnym na receptę. W przypadku konieczności kontynuacji terapii lekarz może wystawić receptę, a w wielu sytuacjach również e-receptę na Proktosedon, co ułatwia realizację recepty w aptece. Decyzja o przepisaniu leku i formie recepty zależy od oceny stanu pacjenta przez lekarza.

Jak postępować przed wizytą u lekarza

Przed konsultacją warto przygotować informacje o przebiegu dolegliwości: kiedy pojawiły się pierwsze objawy, czy towarzyszy im krwawienie, nasilony ból, gorączka, czy stosowano wcześniej inne preparaty miejscowe. Należy poinformować lekarza o chorobach współistniejących (np. cukrzyca, choroby zakaźne) oraz o wszystkich przyjmowanych lekach, w tym dostępnych bez recepty środkach przeciwbólowych i suplementach.

Zalecenia praktyczne dla pacjenta

Ważne jest zastosowanie higieny okolicy odbytu: delikatne mycie i osuszanie, unikanie drażniących środków, unikanie długotrwałego siedzenia. Leczenie miejscowe należy prowadzić zgodnie z zaleceniami, nie wydłużać go bez konsultacji, a w razie nawrotów lub przedłużających się objawów zgłosić się do lekarza. Jeżeli wystąpi krwawienie z odbytu lub narastające dolegliwości bólowe, konieczna jest szybka konsultacja medyczna.

Zgłaszanie działań niepożądanych

Każde podejrzenie działań niepożądanych należy zgłaszać lekarzowi lub farmaceucie. Zgłaszanie objawów niepożądanych umożliwia monitorowanie bezpieczeństwa stosowania leków i przyczynia się do lepszego rozumienia profilu bezpieczeństwa preparatu.

FAQ

Czy Proktosedon można stosować dłużej niż 6 dni?

Standardowo leczenie powinno trwać 3–6 dni. Dłuższe stosowanie powinno być ocenione przez lekarza ze względu na ryzyko ogólnoustrojowych działań kortykosteroidów oraz możliwość oporności bakteryjnej przy długotrwałym stosowaniu antybiotyku.

Co zrobić, gdy po kilku dniach nie ma poprawy?

Jeżeli po 3–6 dniach nie następuje poprawa lub objawy się nasilają, należy skontaktować się z lekarzem w celu ponownej oceny stanu i ewentualnej modyfikacji leczenia.

Czy można stosować Proktosedon w ciąży?

Stosowanie w ciąży możliwe jest tylko po dokładnej ocenie przez lekarza i tylko, jeśli korzyści przeważają nad potencjalnym ryzykiem dla płodu. Leku nie zaleca się podczas karmienia piersią ze względu na możliwość działania supresyjnego hydrokortyzonu u dziecka.

Czy ten lek może powodować alergię?

Tak — jak każdy preparat miejscowy, Proktosedon może wywołać reakcję alergiczną u osób uczulonych na substancje czynne lub pomocnicze. W przypadku objawów alergii (np. nasilenie świądu, wysypka, obrzęk) należy przerwać stosowanie i skonsultować się z lekarzem.

Czy mogę stosować Proktosedon przy jednoczesnym przyjmowaniu leków przeciwzakrzepowych?

Preparat jest przeciwwskazany przy zakrzepicy żył; ponadto jednoczesne stosowanie niesteroidowych leków przeciwzapalnych lub kwasu acetylosalicylowego może zwiększać ryzyko krwawień. Zawsze poinformuj lekarza o wszystkich przyjmowanych lekach przed rozpoczęciem terapii.

Czy Proktosedon można stosować u dzieci?

Stosowanie u dzieci poniżej 12 lat jest przeciwwskazane. Dzieci i młodzież wymagają oceny przez lekarza przed zastosowaniem jakiegokolwiek leku miejscowego w obrębie odbytu.