Formetic – e-Recepta Online, Dawkowanie, Bezpieczeństwo, Skład

e-Recepta na Formetic

Spis treści
- Formetic – co to za lek i jak działa?
- Skład, postać i wygląd tabletek
- Wskazania do stosowania
- Dawkowanie u dorosłych (cukrzyca typu 2)
- Dawkowanie u dzieci i młodzieży
- Stan przedcukrzycowy i PCOS
- Dostosowanie dawki wg eGFR i seniorzy
- Jak przyjmować – praktyczne zasady
- Przeciwwskazania
- Ostrzeżenia i środki ostrożności
- Interakcje lekowe i alkohol
- Możliwe działania niepożądane
- Ciąża, karmienie piersią i płodność
- Prowadzenie pojazdów
- Przechowywanie i opakowania
- Jak uzyskać e-receptę na Formetic na NetMedika.pl
- FAQ – najczęściej zadawane pytania
- Podsumowanie
Formetic – co to za lek i jak działa?
Formetic zawiera metforminę – doustny lek przeciwcukrzycowy z grupy biguanidów. Obniża glikemię na czczo i poposiłkową, nie pobudzając wydzielania insuliny, dlatego w monoterapii nie powoduje hipoglikemii. Główne mechanizmy działania to: (1) zmniejszenie wątrobowej produkcji glukozy (hamowanie glukoneogenezy i glikogenolizy), (2) zwiększenie obwodowego wychwytu i zużycia glukozy (poprawa wrażliwości tkanek na insulinę) oraz (3) opóźnienie wchłaniania glukozy w jelitach. Dodatkowo metformina może sprzyjać stabilizacji masy ciała lub jej umiarkowanemu spadkowi oraz poprawie profilu lipidowego.
Skład, postać i wygląd tabletek
Formetic dostępny jest w trzech mocach: 500 mg, 850 mg oraz 1000 mg (chlorowodorek metforminy; odpowiednio ok. 390 mg, ≈ 665 mg i 780 mg metforminy w przeliczeniu). Postać: tabletki powlekane.
- Formetic 500 mg – biała, okrągła, dwuwypukła tabletka powlekana.
- Formetic 1000 mg – biała, podłużna, z linią podziału po jednej stronie i głęboką linią po drugiej; można podzielić na równe dawki.
Tabletki należy połykać w całości (bez rozgryzania) i popijać wodą. Przy dawkowaniu wielokrotnym zaleca się rozdzielanie dawek na różne pory dnia (np. śniadanie/obiad/kolacja).
Wskazania do stosowania
- Cukrzyca typu 2 u dorosłych (zwłaszcza z nadwagą) – w monoterapii lub w skojarzeniu z innymi lekami doustnymi i/lub insuliną. U dzieci ≥10 lat – w monoterapii lub w skojarzeniu z insuliną.
- Stan przedcukrzycowy (IFG/IGT) u dorosłych – gdy modyfikacja stylu życia nie wystarcza.
- Zespół policystycznych jajników (PCOS) u dorosłych kobiet.
Dawkowanie u dorosłych (cukrzyca typu 2)
Formetic to postać natychmiastowego uwalniania (IR). Typowo stosuje się go 2–3 razy na dobę, zawsze w czasie posiłku lub tuż po nim. Dawkę ustala lekarz indywidualnie na podstawie glikemii i tolerancji.
- Dawka początkowa: zazwyczaj 500–850 mg 2–3×/dobę.
- Tytracja: po 10–15 dniach ocena glikemii i stopniowe zwiększanie dawki – to ogranicza dolegliwości żołądkowo-jelitowe.
- Maksymalna dawka dobowa: 3000 mg w 3 dawkach podzielonych.
- Zmiana z innego doustnego leku: poprzedni preparat zwykle się odstawia i włącza metforminę wg powyższego schematu.
- Skojarzenie z insuliną: typowo 500–850 mg 2–3×/dobę; dawkę insuliny dostosowuje się indywidualnie do pomiarów.
U pacjentów otrzymujących duże dawki (2–3 g/d) można rozważyć zastąpienie dwóch tabletek 500 mg jedną tabletką 1000 mg w danym podaniu – jeśli ułatwia to schemat.
Dawkowanie u dzieci i młodzieży
Formetic można stosować u dzieci ≥10 lat i młodzieży w monoterapii lub w skojarzeniu z insuliną. U dzieci w wieku 10–12 lat doświadczenie jest ograniczone – wymagana szczególna ostrożność.
- Start: 500–850 mg 1×/dobę (z posiłkiem).
- Tytracja: co 10–15 dni – wg glikemii i tolerancji.
- Maksymalnie: 2000 mg/d w 2–3 dawkach podzielonych.
Stan przedcukrzycowy i PCOS
- Stan przedcukrzycowy (dorośli): zwykle 500 mg 1×/dobę na start; wg odpowiedzi klinicznej dawkę można zwiększać do 1700 mg/d (w dawkach podzielonych), zawsze łącznie z dietą i aktywnością.
- PCOS (dorośli): typowo 500 mg 3×/dobę (łącznie 1500 mg/d), zgodnie z zaleceniem lekarza.
Dostosowanie dawki wg eGFR i seniorzy
Przed włączeniem leczenia oznacz GFR, a następnie kontroluj co najmniej raz w roku. U osób starszych i z ryzykiem pogorszenia nerek – częściej (np. co 3–6 mies.). Orientacyjne limity dawki dobowej (w 2–3 dawkach):
- GFR 60–89 ml/min – do 3000 mg/d (rozważ redukcję przy trendzie spadkowym funkcji nerek).
- GFR 45–59 ml/min – do 2000 mg/d; niższa dawka startowa; oceń czynniki ryzyka kwasicy mleczanowej.
- GFR 30–44 ml/min – do 1000 mg/d; start ≤ 1/2 dawki maksymalnej.
- GFR < 30 ml/min – przeciwwskazana.
W podeszłym wieku dawkę dobiera się zachowawczo do aktualnej funkcji nerek, bo bezobjawowe pogorszenie filtracji jest częste.
Jak przyjmować – praktyczne zasady
- Z posiłkiem: bierz w czasie lub tuż po jedzeniu – to poprawia tolerancję żołądkowo-jelitową.
- Nie rozgryzaj tabletek; połykać w całości, popijając wodą. Formetic 1000 mg można podzielić na równe dawki wzdłuż linii podziału.
- Pominięta dawka: nie przyjmuj „na zapas” – weź następną o zwykłej porze.
- Styl życia: lek nie zastępuje diety i aktywności fizycznej – to filary terapii.
Przeciwwskazania
- Nadwrażliwość na metforminę lub którykolwiek składnik leku.
- Każda ostra kwasica metaboliczna (w tym kwasica mleczanowa, cukrzycowa kwasica ketonowa) i cukrzycowy stan przedśpiączkowy.
- Ciężka niewydolność nerek – GFR < 30 ml/min.
- Ostre stany mogące wtórnie upośledzać czynność nerek (odwodnienie, ciężkie zakażenie, wstrząs).
- Choroby z ryzykiem niedotlenienia tkanek (ostra/niestabilna niewydolność serca, niewydolność oddechowa, świeży zawał, wstrząs).
- Niewydolność wątroby, ostre zatrucie alkoholem, alkoholizm.
Ostrzeżenia i środki ostrożności
Kwasica mleczanowa to bardzo rzadkie, ale poważne powikłanie metaboliczne. Częściej pojawia się w ostrym pogorszeniu funkcji nerek, w chorobach serca/płuc z niedotlenieniem i w sepsie. Ryzyko zwiększają: odwodnienie (biegunka, wymioty, gorączka, upał), niewyrównana cukrzyca, niewydolność wątroby, nadmierne spożycie alkoholu, długotrwałe głodzenie/ketoza oraz stany hipoksji.
Objawy alarmowe: wymioty, ból brzucha, skurcze mięśni, silne zmęczenie, duszność, obniżenie temperatury, spowolnienie tętna. W razie podejrzenia – odstaw lek i natychmiast zgłoś się po pomoc.
- Odwodnienie: w przebiegu wymiotów/biegunki/gorączki/upałów – czasowo przerwij leczenie i skontaktuj się z lekarzem.
- Środki kontrastowe z jodem: przerwij metforminę przed lub w chwili podania; nie wznawiaj przez ≥48 h i wróć do leku po potwierdzeniu stabilnej funkcji nerek.
- Duże zabiegi chirurgiczne (OG/podpajęczynówkowe/zewnątrzoponowe): przerwij bezpośrednio przed; wznowienie ≥48 h po operacji lub po powrocie żywienia doustnego oraz ocenie nerek.
- Choroby mitochondrialne (np. MELAS, MIDD): metformina niezalecana – ryzyko nasilenia kwasicy mleczanowej i powikłań neurologicznych; przy objawach natychmiast przerwij i diagnozuj.
- Witamina B12: długotrwała terapia może zmniejszać wchłanianie i obniżać stężenie; rozważ kontrolę, jeśli występują objawy (niedokrwistość megaloblastyczna, parestezje, zapalenie języka) lub czynniki ryzyka.
- Monitoring: regularne badania (glikemia, HbA1c) i okresowa ocena nerek.
Interakcje lekowe i alkohol
Unikaj nadmiernego alkoholu (także w lekach) – zwiększa ryzyko kwasicy mleczanowej, zwłaszcza przy głodzeniu, niedożywieniu lub chorobie wątroby.
- Środki kontrastowe zawierające jod: obowiązkowa przerwa i ocena eGFR przed wznowieniem metforminy (patrz wyżej).
- Leki hiperglikemizujące (glikokortykosteroidy ogólne/miejscowe, sympatykomimetyki): może być potrzebna częstsza kontrola glikemii i korekta dawki metforminy.
- Leki mogące upośledzać czynność nerek: NLPZ (w tym COX-2), inhibitory ACE, antagoniści receptora angiotensyny II (ARB), diuretyki – konieczny monitoring nerek, szczególnie po włączeniu nowego leku.
Skojarzenia hipoglikemizujące: metformina w monoterapii nie wywołuje hipoglikemii, ale w połączeniu z insuliną lub niektórymi doustnymi lekami (np. pochodne sulfonylomocznika, meglitynidy) ryzyko niedocukrzenia rośnie.
Możliwe działania niepożądane
UWAGA: W przypadku wystąpienia wszelkich alarmujących objawów należy skonsultować się z lekarzem!
- Bardzo często (zwłaszcza na początku): nudności, wymioty, biegunka, ból brzucha, utrata apetytu. Zwykle ustępują samoistnie; pomaga przyjmowanie leku w czasie posiłku i powolna tytracja dawki. Jeśli objawy nie mijają – skontaktuj się z lekarzem.
- Często: zaburzenia smaku.
- Bardzo rzadko: kwasica mleczanowa; reakcje skórne (rumień, świąd, pokrzywka); nieprawidłowe próby wątrobowe lub zapalenie wątroby (zwykle ustępują po odstawieniu); zmniejszenie wchłaniania witaminy B12 (możliwa niedokrwistość megaloblastyczna).
Przedawkowanie: może prowadzić do kwasicy mleczanowej – stan nagły wymagający leczenia szpitalnego. Najskuteczniejsze usunięcie metforminy i mleczanów zapewnia hemodializa.
Ciąża, karmienie piersią i płodność
Ciąża: u kobiet z cukrzycą planujących ciążę lub będących w ciąży zaleca się insulinę w celu uzyskania możliwie prawidłowej glikemii. Dane kliniczne dot. metforminy są ograniczone – nie zaleca się jej stosowania w tym okresie, chyba że lekarz zdecyduje inaczej ze względów klinicznych.
Karmienie piersią: metformina przenika do mleka. Ze względu na ograniczone dane nie zaleca się stosowania podczas laktacji / należy rozważyć przerwanie karmienia.
Płodność: brak dowodów na niekorzystny wpływ metforminy na płodność w dawkach terapeutycznych.
Prowadzenie pojazdów
W monoterapii metformina nie wywołuje hipoglikemii, dlatego nie wpływa na zdolność prowadzenia pojazdów/obsługę maszyn. Uwaga w skojarzeniu z insuliną lub innymi lekami hipoglikemizującymi – możliwa hipoglikemia.
Przechowywanie i opakowania
Przechowuj lek w miejscu niewidocznym i niedostępnym dla dzieci. Brak specjalnych wymagań dot. warunków przechowywania. Nie stosuj po upływie terminu ważności (EXP – ostatni dzień podanego miesiąca). Leków nie wyrzucaj do kanalizacji/odpadów domowych – zapytaj farmaceutę o utylizację.
Dostępne mogą być różne wielkości opakowań, m.in. 30, 60, 90, 120, 180 tabletek (nie wszystkie muszą znajdować się w obrocie).

Jak uzyskać e-receptę na Formetic na NetMedika.pl
Krok 1: Wejdź na NetMedika.pl i wybierz usługę „E-recepta”.
Na stronie głównej kliknij „E-recepta” – przejdziesz do formularza konsultacji. Wskaż, że potrzebujesz recepty na Formetic.
Krok 2: Wypełnij krótki formularz medyczny.
Podaj rozpoznanie (np. cukrzyca typu 2/stan przedcukrzycowy/PCOS), choroby współistniejące (nerki, wątroba, serce), przyjmowane leki (NLPZ/COX-2, ACE-I/ARB, diuretyki, glikokortykosteroidy, sympatykomimetyki) oraz wyniki (glukoza, HbA1c, eGFR). Te dane są niezbędne, by lekarz ocenił bezpieczeństwo kontynuacji metforminy.
Krok 3: Opłać zamówienie.
Po uzupełnieniu wywiadu dokonaj płatności online (szybki przelew, BLIK, karta). Koszt konsultacji to około 49 zł.
Krok 4: Oczekuj kontaktu z lekarzem.
Lekarz skontaktuje się telefonicznie lub przez czat. Pamiętaj – przedmiotem usługi jest konsultacja; lekarz może odmówić wystawienia recepty, jeśli istnieją przeciwwskazania lub nie jest to kontynuacja leczenia.
FAQ – najczęściej zadawane pytania
Nie. Formetic to lek na receptę. E-receptę możesz uzyskać po konsultacji lekarskiej, jeśli nie ma przeciwwskazań.
Formetic występuje w mocach 500 mg, 850 mg i 1000 mg. Zwykle rozpoczyna się od 500–850 mg 2–3× dziennie z posiłkiem i zwiększa dawkę po 10–15 dniach wg tolerancji i glikemii.
W cukrzycy typu 2 maksymalna dawka dobowa wynosi 3000 mg (w 3 dawkach podzielonych). U dzieci ≥10 lat maksymalnie 2000 mg/d.
Tak. Formetic 1000 mg ma linię podziału i można go podzielić na równe dawki.
Stan przedcukrzycowy: zwykle start 500 mg 1×/dobę; do 1700 mg/d w dawkach podzielonych. PCOS: najczęściej 500 mg 3×/dobę (1500 mg/d).
GFR 60–89: do 3000 mg/d; 45–59: do 2000 mg/d (niższa dawka startowa); 30–44: do 1000 mg/d; <30 ml/min – przeciwwskazany.
Metforminę należy przerwać przed lub w chwili podania kontrastu i nie wznawiać przez ≥48 h; wznowić po potwierdzeniu stabilnej funkcji nerek.
Unikaj nadmiernego spożycia – alkohol zwiększa ryzyko kwasicy mleczanowej, zwłaszcza przy głodzeniu/niedożywieniu i chorobie wątroby.
Zaburzenia żołądkowo-jelitowe (nudności, biegunka, ból brzucha, utrata apetytu) – zwykle na początku terapii; pomagają przyjmowanie z posiłkiem i powolna tytracja.
W monoterapii – nie. Ryzyko niedocukrzenia rośnie w skojarzeniu z insuliną lub niektórymi lekami doustnymi (np. pochodne sulfonylomocznika).
Tak, w monoterapii metformina nie wywołuje hipoglikemii i nie zaburza zdolności prowadzenia. Ostrożność w terapiach skojarzonych (ryzyko niedocukrzenia).
W ciąży zaleca się insulinę (metformina z reguły niezalecana). W laktacji – nie zaleca się stosowania; decyzję podejmuje lekarz po ocenie korzyści i ryzyka.
Podsumowanie
Formetic to sprawdzona metformina w postaci natychmiastowej – pierwsza linia terapii u dorosłych z T2D i ważna opcja u dzieci ≥10 lat, a także w stanie przedcukrzycowym i PCOS. Zapewnia obniżenie glikemii bez ryzyka hipoglikemii w monoterapii, sprzyja stabilizacji masy ciała i ma ugruntowany profil bezpieczeństwa. Kluczowe zasady bezpiecznego stosowania to stopniowa tytracja, regularny monitoring nerek, czujność na objawy kwasicy mleczanowej, przerwy przy kontraście jodowym i dużych zabiegach oraz uwaga na interakcje.

e-Recepta na Formetic

Materiał ma edukacyjno-informacyjny charakter i nie zastępuje porady lekarskiej. O wystawieniu e-recepty decyduje lekarz po analizie wywiadu i przeciwwskazań – lekarz może odmówić, jeśli uzna, że lek nie jest dla Ciebie bezpieczny. W przypadku niektórych leków konieczne jest okazanie dokumentacji medycznej (np. wcześniejszych recept, wyników badań, karty informacyjnej) potwierdzającej wskazania lub dotychczasowe stosowanie – jej brak może skutkować odmową wystawienia recepty.
Bibliografia
- Charakterystyka produktu leczniczego: https://rejestry.ezdrowie.gov.pl/medicinal-products/18127/characteristic
- Ulotka dla Pacjenta: https://rejestry.ezdrowie.gov.pl/medicinal-products/18127/leaflet

Redakcja NetMedika
Artykuły przygotowuje redakcja NetMedika we współpracy ze specjalistami medycznymi. Dostarczamy rzetelne, aktualne i praktyczne informacje dotyczące zdrowia i telemedycyny. Publikowane treści mają charakter edukacyjny i nie zastępują konsultacji lekarskiej.
Porady medyczne NetMedika
-
Siofor XR 500 mg – e-Recepta Online, Wskazania, Skutki uboczne
Spis treściSiofor XR 500 mg – co to za lek…
-
Gliclada – e-Recepta Online, Wskazania, Dawkowanie, Jak uzyskać
Spis treściGliclada – co to za lek i jak działa?Skład…
-
Metformin Bluefish – e-Recepta Online, Skład, Skutki uboczne
Spis treściMetformin Bluefish – co to za lek i jak…