Etform 500 – e-Recepta Online, Wskazania, Skład, Jak stosować

e-Recepta na Etform 500

Spis treści
- Co to jest Etform 500 i jak działa
- Wskazania do stosowania
- Skład, postać i wygląd tabletek
- Dawkowanie i sposób podawania
- Przeciwwskazania
- Ostrzeżenia i środki ostrożności
- Interakcje z innymi lekami i alkoholem
- Ciąża, karmienie i płodność
- Prowadzenie pojazdów
- Możliwe działania niepożądane
- Przedawkowanie
- Przechowywanie
- Etform 500 e-Recepta – dla kogo recepta online?
- Jak uzyskać e-receptę na Etform 500 na NetMedika.pl
- Najczęściej zadawane pytania (FAQ)
- Podsumowanie
Co to jest Etform 500 i jak działa
Etform 500 zawiera chlorowodorek metforminy – lek hipoglikemizujący z grupy biguanidów. Metformina nie pobudza wydzielania insuliny, dlatego sama w sobie nie powoduje hipoglikemii. Obniża glikemię poprzez: hamowanie glukoneogenezy i glikogenolizy w wątrobie, zwiększanie wrażliwości tkanek obwodowych na insulinę (lepszy wychwyt i zużycie glukozy w mięśniach) oraz wpływ jelitowy (m.in. zmniejszenie wchłaniania glukozy, zmiany mikrobiomu i wzrost uwalniania GLP-1). W badaniach obserwowano także korzystny wpływ na profil lipidowy i tendencję do stabilizacji lub niewielnego spadku masy ciała u części pacjentów.
Wskazania do stosowania
Leczenie cukrzycy typu 2, zwłaszcza u pacjentów z nadwagą, gdy dieta i wysiłek fizyczny nie zapewniają właściwej kontroli glikemii. U dorosłych Etform można stosować w monoterapii lub w skojarzeniu z innymi doustnymi lekami przeciwcukrzycowymi i/lub z insuliną. Dzieci od 10. roku życia i młodzież – monoterapia lub skojarzenie z insuliną (po potwierdzeniu rozpoznania cukrzycy typu 2).
Skład, postać i wygląd tabletek
Etform 500: każda tabletka powlekana zawiera 500 mg chlorowodorku metforminy (odpowiada 390 mg zasady metforminy). Etform 850: tabletka powlekana 850 mg (odpowiada 662,9 mg zasady metforminy). Substancje pomocnicze obejmują m.in. glicerol i metakrezol w roztworze technologicznie właściwym dla formy tabletek.
Wygląd: Etform 500 – biała, okrągła, obustronnie wypukła tabletka z wytłoczonym „M 500”. Etform 850 – biała, owalna tabletka z rowkiem i wytłoczeniem „M 850”. Linia podziału w Etform 850 ułatwia jedynie rozkruszenie w celu łatwiejszego połknięcia, a nie dzielenie na równe dawki.
Dawkowanie i sposób podawania
Dawkę ustala lekarz na podstawie wyników glikemii, tolerancji i czynności nerek. Tabletki należy przyjmować podczas posiłku lub bezpośrednio po, popijając wodą (zmniejsza to dolegliwości ze strony przewodu pokarmowego). Nie należy żuć ani kruszyć tabletek; wyjątek stanowi rozkruszenie Etform 850 w celu ułatwienia połykania.
Dorośli
Dawka początkowa: 500 mg lub 850 mg 2–3 razy na dobę. Po 10–15 dniach – ocena glikemii i stopniowe zwiększanie (powolna titracja poprawia tolerancję ze strony przewodu pokarmowego). Maksymalna dawka dobowa: 3 g (w 3 dawkach podzielonych).
Dzieci (≥10 lat) i młodzież
Dawka początkowa: 500 mg lub 850 mg raz na dobę, podczas lub po posiłku. Po 10–15 dniach – ocena glikemii i ewentualne zwiększanie. Maksymalna dawka: 2 g/dobę w 2–3 dawkach podzielonych. U dzieci 10–12 lat – zalecana ostrożność i ścisła kontrola lekarza (ograniczone dane).
Zaburzenia czynności nerek (GFR)
Przed rozpoczęciem i w trakcie terapii należy kontrolować GFR (co najmniej raz w roku; częściej u osób starszych i z ryzykiem pogorszenia funkcji nerek). Zalecenia: GFR 60–89 ml/min – do 3 g/d; rozważyć redukcję dawki przy pogarszaniu czynności nerek. GFR 45–59 ml/min – do 2 g/d (start ≤ połowa dawki maksymalnej), ocenić czynniki ryzyka kwasicy mleczanowej. GFR 30–44 ml/min – do 1 g/d; <30 ml/min – przeciwwskazana.
Skojarzenie z insuliną i zmiana leczenia
Metforminę można łączyć z insuliną (zwykle standardowa dawka metforminy + indywidualna titracja insuliny wg glikemii). Przy przejściu z innego doustnego leku przeciwcukrzycowego – poprzedni lek odstawić i rozpocząć metforminę w typowej dawce początkowej z późniejszą korektą.
Pominięta dawka i przerwanie terapii
W razie pominięcia – nie przyjmować dawki podwójnej; przyjąć kolejną o zwykłej porze. Samodzielne odstawienie może prowadzić do pogorszenia kontroli glikemii i zwiększenia ryzyka powikłań – decyzje o zmianach zawsze z lekarzem.
Przeciwwskazania
Nadwrażliwość na metforminę lub składniki produktu; kwasica metaboliczna (np. kwasica mleczanowa, kwasica ketonowa) i stany przedśpiączkowe; ciężka niewydolność nerek (GFR <30 ml/min); ostre stany mogące pogorszyć czynność nerek (odwodnienie, ciężkie zakażenie, wstrząs); choroby z niedotlenieniem tkanek (ostra/niewyrównana niewydolność serca, niewydolność oddechowa, świeży zawał, wstrząs); niewydolność wątroby; ostre zatrucie alkoholem i alkoholizm.
Ostrzeżenia i środki ostrożności
Kwasica mleczanowa – rozpoznaj objawy i czynniki ryzyka
Kwasica mleczanowa to bardzo rzadkie, ale poważne powikłanie związane z kumulacją metforminy (np. przy nagłym pogorszeniu czynności nerek). Czynniki ryzyka: odwodnienie (wymioty, biegunka, gorączka), niewydolność wątroby, nadmierne spożycie alkoholu, ciężkie zakażenia, stany niedotlenienia, niekontrolowana cukrzyca oraz jednoczesne leki pogarszające czynność nerek. Alarmujące objawy: duszność kwasicza, ból brzucha, skurcze mięśni, wyczerpanie, hipotermia, senność/śpiączka. W razie podejrzenia – natychmiastowa pomoc medyczna i odstawienie metforminy.
Badania obrazowe ze środkiem kontrastującym zawierającym jod
Donaczyniowe podanie środków kontrastowych z jodem może wywołać nefropatię pokontrastową i zwiększyć ryzyko kwasicy mleczanowej. Przerwij metforminę przed badaniem lub w trakcie, nie wznawiaj przez ≥48 h i dopiero po potwierdzeniu stabilnej czynności nerek (GFR).
Zabiegi chirurgiczne i stany ostre
Przed dużym zabiegiem w znieczuleniu ogólnym/podpajęczynówkowym/zewnątrzoponowym – odstawić metforminę. Wznowić najwcześniej po 48 h i po ocenie czynności nerek oraz powrocie do żywienia doustnego. W ostrych chorobach przebiegających z odwodnieniem – tymczasowo przerwać leczenie i skontaktować się z lekarzem.
Niewydolność serca i oddechowa
U pacjentów ze stabilną przewlekłą niewydolnością serca metforminę można stosować przy regularnej kontroli serca i nerek. W ostrej lub niewyrównanej niewydolności serca – przeciwwskazana.
Czynność nerek – monitorowanie
Oceń GFR przed terapią, następnie co najmniej raz w roku; częściej u seniorów i pacjentów z ryzykiem pogorszenia funkcji nerek. Ostrożnie rozpoczynaj/łącz terapie z lekami, które mogą upośledzać nerki (NLPZ, ACEI, ARB, diuretyki pętlowe).
Witamina B12
Metformina może obniżać stężenie witaminy B12 (ryzyko rośnie wraz z dawką i czasem terapii oraz przy współistniejących czynnikach). Przy podejrzeniu niedoboru (np. niedokrwistość megaloblastyczna, neuropatia) – oznaczyć B12; rozważyć okresowe monitorowanie i uzupełnianie niedoboru zgodnie z wytycznymi, kontynuując metforminę o ile jest tolerowana i nieprzeciwwskazana.
Mitochondrialne choroby dziedziczne (MELAS/MIDD)
U pacjentów ze znanymi lub podejrzewanymi chorobami mitochondrialnymi (np. MELAS, MIDD) stosowanie metforminy nie jest zalecane z powodu ryzyka nasilenia kwasicy mleczanowej i powikłań neurologicznych.
Interakcje z innymi lekami i alkoholem
Nie zalecane równoczesne stosowanie: alkohol (ryzyko kwasicy mleczanowej, zwłaszcza przy głodzeniu/niedożywieniu lub niewydolności wątroby); środki kontrastujące z jodem (czasowe odstawienie metforminy – patrz wyżej).
Wymagana ostrożność: leki mogące pogarszać czynność nerek (NLPZ, w tym inhibitory COX-2; ACEI; ARB; diuretyki – zwłaszcza pętlowe); leki o działaniu hiperglikemizującym (glikokortykosteroidy, sympatykomimetyki, danazol, hormony tarczycy) – konieczna częstsza kontrola glikemii i ewentualna korekta dawki.
Transportery kationów organicznych (OCT1/OCT2): metformina jest substratem OCT1/2. Inhibitory OCT1 (np. werapamil) mogą zmniejszać skuteczność; induktory OCT1 (ryfampicyna) – nasilać wchłanianie/działanie; inhibitory OCT2 (cymetydyna, dolutegrawir, ranolazyna, trimetoprym, wandetanib, izawukonazol) – zwiększać stężenie w osoczu; inhibitory OCT1 i OCT2 (kryzotynib, olaparyb) – zmieniać skuteczność i wydalanie. Rozważ korektę dawki; zachować szczególną ostrożność przy zaburzonej funkcji nerek.
Alkohol: unikaj nadmiernego spożycia podczas leczenia (ryzyko kwasicy mleczanowej).
Ciąża, karmienie i płodność
Ciąża: kluczowe jest utrzymanie glikemii możliwie blisko norm. Metformina przenika przez łożysko; dane kliniczne (liczne rejestry i badania) nie wskazują na zwiększone ryzyko wad wrodzonych ani toksyczności okołoporodowej. Jeśli klinicznie zasadne, metforminę można rozważyć w ciąży/przed ciążą jako alternatywę lub uzupełnienie insuliny, zawsze pod ścisłym nadzorem.
Karmienie piersią: metformina przenika do mleka. Nie obserwowano działań niepożądanych u niemowląt, jednak z uwagi na ograniczone dane karmienie piersią nie jest zalecane podczas terapii – decyzję należy podjąć indywidualnie, rozważając korzyści karmienia i potencjalne ryzyko.
Płodność: brak niekorzystnego wpływu w badaniach przedklinicznych w dawkach istotnych w przeliczeniu na ludzi.
Prowadzenie pojazdów
Metformina w monoterapii nie wywołuje hipoglikemii i nie upośledza zdolności prowadzenia pojazdów. Uwaga: ryzyko hipoglikemii pojawia się przy skojarzeniu z insuliną lub pochodnymi sulfonylomocznika/meglitynidami; w razie objawów – nie prowadzić i zastosować węglowodany szybko wchłanialne.
Możliwe działania niepożądane
UWAGA: W przypadku wystąpienia wszelkich alarmujących objawów należy skonsultować się z lekarzem!
Bardzo często: dolegliwości żołądkowo-jelitowe (nudności, wymioty, biegunka, ból brzucha, utrata apetytu) – zwykle na początku; pomagają przyjmowanie z posiłkiem i powolna titracja. Często: zaburzenia smaku, zmniejszenie stężenia witaminy B12. Bardzo rzadko: kwasica mleczanowa; nieprawidłowe testy wątrobowe lub zapalenie wątroby (ustępują po odstawieniu); reakcje skórne (rumień, świąd, pokrzywka). Profil bezpieczeństwa u dzieci i młodzieży jest podobny do dorosłych.
W razie utrzymujących się dolegliwości z przewodu pokarmowego, objawów uszkodzenia wątroby (zmęczenie, utrata apetytu, spadek masy ciała, żółtaczka) lub objawów sugerujących kwasicę mleczanową – przerwij lek i skontaktuj się z lekarzem.
Przedawkowanie
Nawet bardzo duże dawki metforminy nie muszą wywoływać hipoglikemii, natomiast mogą spowodować kwasicę mleczanową – stan zagrożenia życia wymagający leczenia szpitalnego (najskuteczniejsze usuwanie metforminy i mleczanów: hemodializa). W razie podejrzenia – natychmiastowa pomoc medyczna.
Przechowywanie
Przechowywać w miejscu niewidocznym i niedostępnym dla dzieci. Brak szczególnych zaleceń dot. warunków przechowywania. Nie stosować po upływie terminu ważności. Niewykorzystane leki oddać do apteki (nie wyrzucać do kanalizacji/odpadów komunalnych).
Etform 500 e-Recepta – dla kogo recepta online?
Recepta na Etform 500 jest wymagana – lek wydawany wyłącznie z przepisu lekarza. Etform 500 recepta online jest zwykle rozważana jako kontynuacja leczenia cukrzycy typu 2 u pacjentów ze stabilnym przebiegiem i aktualną dokumentacją (samokontrola glikemii/HbA1c, lista przyjmowanych leków, współistniejące choroby, funkcja nerek). Pamiętaj: przedmiotem usługi jest konsultacja lekarska; lekarz może odmówić wystawienia e-recepty, jeśli pojawią się wątpliwości natury medycznej (np. objawy kwasicy mleczanowej, ciężkie zakażenie, znaczne pogorszenie funkcji nerek) lub gdy nie jest to kontynuacja terapii.

Jak uzyskać e-receptę na Etform 500 na NetMedika.pl
Krok 1: Wejdź na NetMedika.pl i wybierz usługę e-recepty
Na stronie głównej NetMedika kliknij „E-recepta”. Zostaniesz przekierowana/ny do formularza konsultacji online. Wybierz, że potrzebujesz recepty na lek – np. Etform 500.
Krok 2: Wypełnij krótki formularz medyczny
Podaj podstawowe informacje: rozpoznanie (cukrzyca typu 2), dotychczasowe dawki metforminy (i ewentualnie innych leków), wyniki samokontroli (glikemie, HbA1c), choroby współistniejące (np. choroba nerek/wątroby, serca, płuc), przyjmowane leki (NLPZ, ACEI/ARB, diuretyki, leki na tarczycę, glikokortykoidy, antybiotyki – istotne dla interakcji), epizody odwodnienia czy infekcji. Wpisz ostatnie wartości GFR, jeśli posiadasz. To ułatwi lekarzowi bezpieczną ocenę kontynuacji terapii.
Krok 3: Opłać zamówienie
Po uzupełnieniu wywiadu opłać konsultację bezpieczną metodą online (szybki przelew, BLIK, karta). Koszt konsultacji to około 49 zł.
Krok 4: Oczekuj kontaktu z lekarzem
Twój formularz trafi do lekarza. Lekarz skontaktuje się telefonicznie lub przez czat online w celu przeprowadzenia konsultacji. Przypominamy, że to konsultacja lekarska jest przedmiotem usługi i lekarz może odmówić wystawienia recepty, jeżeli stwierdzi wszelkie przeciwwskazania.
Najczęściej zadawane pytania (FAQ)
Tak. Metformina bywa łączona z insuliną w celu poprawy kontroli glikemii. Zwykle rozpoczyna się od standardowych dawek metforminy (np. 500–850 mg 2–3x/dobę), a dawkę insuliny dostosowuje się na podstawie pomiarów glukozy.
U dorosłych: 3 g/dobę w 3 dawkach podzielonych. U dzieci i młodzieży (≥10 lat): 2 g/dobę w 2–3 dawkach podzielonych.
W zakresie GFR 30–44 ml/min maksymalna zalecana całkowita dawka dobowa to 1000 mg (w 2–3 dawkach). Wymagana jest ścisła kontrola nerek i ocena czynników ryzyka kwasicy mleczanowej. Poniżej 30 ml/min metformina jest przeciwwskazana.
Metformina stosowana samodzielnie nie powoduje hipoglikemii. Ryzyko niedocukrzenia pojawia się przy skojarzeniu z insuliną, pochodnymi sulfonylomocznika lub meglitynidami.
Zalecane jest unikanie nadmiernego spożycia alkoholu – zwiększa to ryzyko kwasicy mleczanowej, zwłaszcza w połączeniu z głodzeniem czy niewydolnością wątroby.
Tak. Metforminę należy przerwać przed lub w trakcie podania jodowego środka kontrastującego. Wznowić najwcześniej po 48 godzinach i po potwierdzeniu stabilnej funkcji nerek.
W ciąży metforminę można rozważyć jako alternatywę lub uzupełnienie insuliny, jeśli jest to klinicznie zasadne. W okresie karmienia piersią lek nie jest zalecany – decyzja powinna być podjęta indywidualnie z lekarzem.
Tak. Długotrwała terapia może obniżać stężenie witaminy B12. W przypadku objawów niedoboru (niedokrwistość, neuropatia) – oznacz poziom B12 i rozważ suplementację.
Etform 500: biała, okrągła, obustronnie wypukła z wytłoczeniem „M 500”. Etform 850: biała, owalna z rowkiem i wytłoczeniem „M 850”. Linia podziału w Etform 850 służy tylko ułatwieniu rozkruszenia do połknięcia.
Podsumowanie
Etform 500 (metformina) to lek pierwszego wyboru w cukrzycy typu 2, skuteczny i z reguły dobrze tolerowany, pod warunkiem właściwej titracji, przyjmowania z posiłkami oraz regularnego monitorowania czynności nerek i potencjalnego niedoboru witaminy B12. Kluczowe jest przestrzeganie przeciwwskazań, świadomość ryzyka kwasicy mleczanowej oraz ostrożność przy badaniach z jodowym środkiem kontrastowym.

e-Recepta na Etform 500

Materiał ma edukacyjno-informacyjny charakter i nie zastępuje porady lekarskiej. O wystawieniu e-recepty decyduje lekarz po analizie wywiadu i przeciwwskazań – lekarz może odmówić, jeśli uzna, że lek nie jest dla Ciebie bezpieczny. W przypadku niektórych leków konieczne jest okazanie dokumentacji medycznej (np. wcześniejszych recept, wyników badań, karty informacyjnej) potwierdzającej wskazania lub dotychczasowe stosowanie – jej brak może skutkować odmową wystawienia recepty.
Bibliografia
- Charakterystyka produktu leczniczego: https://rejestry.ezdrowie.gov.pl/medicinal-products/20876/characteristic
- Ulotka dla Pacjenta: https://rejestry.ezdrowie.gov.pl/medicinal-products/20876/leaflet

Redakcja NetMedika
Artykuły przygotowuje redakcja NetMedika we współpracy ze specjalistami medycznymi. Dostarczamy rzetelne, aktualne i praktyczne informacje dotyczące zdrowia i telemedycyny. Publikowane treści mają charakter edukacyjny i nie zastępują konsultacji lekarskiej.
Porady medyczne NetMedika
-
Movalis – e-Recepta Online, Wskazania, Bezpieczne Stosowanie
Spis treściCzym jest Movalis i jak działa?Skład, postać i wyglądWskazania…
-
Nalgesin Forte – e-Recepta Online, Skład, Mechanizm Działania
Spis treściCzym jest Nalgesin Forte i jak działaSkład, postać i…
-
Aclexa – e-Recepta Online, Wskazania, Jak Bezpiecznie Stosować
Aclexa to selektywny inhibitor COX-2 z grupy NLPZ stosowany u…